Τροχαίο ατύχημα – Τροχαίο ατύχημα: Ο Παθών και η διεκδίκηση αποζημίωσης
Επικουρικό κεφάλαιο
Επικουρικό κεφάλαιο. Ως απόφαση Σταθμός χαρακτηρίζεται στον νομικό κόσμο η απόφαση του Δ΄ Τμήματος του Αρείου Πάγου, η οποία δημοσιεύθηκε μόλις πριν από λίγες ημέρες. Με την απόφαση αυτή θίγεται το ζήτημα περί της συνταγματικότητας ή μη του Νόμου 4092/2012 για το πλαφόν στο Επικουρικό Κεφάλαιο αναφορικά με τις αποζημιώσεις λόγω ψυχικής οδύνης των συγγενών των θυμάτων από τροχαία ατυχήματα, τον οποίων ο θάνατος προήλθε από την πρόσκρουση με άλλο όχημα το οποίο ήτο ανασφάλιστο.
Το Δ΄ Τμήμα του Αρείου Πάγου με την υπ’αριθμ. 1025/2015 απόφασή του, αρνείται και μάλιστα με πλειοψηφία να εφαρμόσει τις σχετικές διατάξεις του νόμου 4092/2012 που αφορούν το πλαφόν των 6.000 Ευρώ για κάθε δικαιούχο συγγενή θύματος που θανατώθηκε και ο θάνατός του προήλθε από άλλο όχημα το οποίο ήτο ανασφάλιστο. Ειδικότερα η ανωτέρω απόφαση κρίνει ως αντισυνταγματικές τις σχετικές διατάξεις του νόμου 4092/2012 και παραπέμπει το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας στην Τακτική Ολομέλεια του Αρείου Πάγου.
Τι προηγήθηκε πριν την έκδοση της απόφασης του Δ΄ Τμήματος του ΑΠ;
Με αφορμή την παρατεταμένη κρίση που διέρχετο η οικονομία της Χώρας μας ήδη από το έτος 2010 και εντεύθεν, συνέπεια της οποίας ήταν άλλωστε και η ψήφιση πολλών δυσβάστακτων αλλά και άδικων οικονομικών μέτρων εις βάρος των Ελλήνων φορολογουμένων πολιτών προκειμένου να μειωθεί το έλλειμμα της Χώρας και ενόψει της αύξησης των ανασφάλιστων οχημάτων, το 2012 η τότε Κυβέρνηση της πατρίδας μας ψήφισε το Νόμο 4092/2012 σύμφωνα με τον οποίο προσδιόρισε το ύψος της αποζημίωσης λόγω ψυχικής οδύνης για κάθε συγγενή θανόντος στο ποσό των 6.000 ευρώ.
Ειδικότερα σύμφωνα με το άρθρο 4 του νόμου 4092/2012 αναφέρονται μεταξύ άλλων και τα εξής για το Επικουρικό Κεφάλαιο:
«2. Η αποζημίωση που καταβάλλει το Επικουρικό Κεφάλαιο για χρηματικές ικανοποιήσεις λόγω ψυχικής οδύνης δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των 6.000 ευρώ για κάθε δικαιούχο. Η αποζημίωση για τα εδάφια α` και β` της προηγούμενης παραγράφου του παρόντος άρθρου δεν μπορεί να υπερβεί τα κατά το άρθρο 6 παράγραφος 5 κατώτατα όρια ασφαλιστικών ποσών του χρόνου του ατυχήματος.
Στις περιπτώσεις του εδαφίου γ` της προηγούμενης παραγράφου το συνολικό ποσόν για την αποζημίωση καταβάλλεται σύμφωνα με τα ακόλουθα:
α) για αποζημίωση ύψους έως 4.000 ευρώ καταβάλλεται συνολικό ποσόν ίσο προς το 90% αυτής,
β) για αποζημίωση ύψους από 4.001 έως 10.000 ευρώ καταβάλλεται συνολικό ποσόν ίσο προς το 87,5% αυτής, με κατώτατο όριο 3.600 ευρώ,
γ) για αποζημίωση ύψους από 10.001 έως 30.000 ευρώ καταβάλλεται συνολικό ποσόν ίσο προς το 85% αυτής, με κατώτατο όριο 8.750 ευρώ, κλπ.
Επίσης, με τον νόμο αυτό υποχρεώνονται οι συγγενείς του θανόντος, πριν εγείρουν την αγωγή τους να υποβάλλουν στο Επικουρικό Κεφάλαιο έγγραφη αίτηση αποζημίωσης, με συνημμένα τα έγγραφα που αποδεικνύουν την απαίτηση τους.
Το Επικουρικό Κεφάλαιο υποχρεούται σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 6 του νόμου αυτού, να απαντήσει αιτιολογημένα στην αίτηση εντός τριών μηνών από την υποβολή της.
Αποφάσεις δικαστηρίων που έκριναν αντισυνταγματική την ανωτέρω διάταξη.
Ήδη αρκετά δικαστήρια της χώρας από το 2012 και εντεύθεν έχουν εκδώσει αποφάσεις, σύμφωνα με τις οποίες κρίθηκε ως αντισυνταγματική η διάταξη του νόμου 4092/2012 για τον περιορισμό ευθύνης από το Επικουρικό Κεφάλαιο.
Ενδεικτικά σας αναφέρω τις υπ’αριθμ. 3941/2012 ΜΠρωτΑθ και υπ’αριθμ. 31/2013 ΜΠρωτΚατερίνης αποφάσεις σε πρώτο βαθμό καθώς και την υπ’αριθμ. 345/2013 απόφαση του Εφετείου η οποία έκρινε ως αντισυνταγματική την ανωτέρω διάταξη σε δεύτερο βαθμό.
Πως κατέληξε στην ανωτέρω του απόφαση το Δ΄ τμήμα του Αρείου Πάγου;
Πριν την εκδίκαση της αίτησης αναίρεσης στον Άρειο Πάγο η οποία ασκήθηκε κατά της εκδοθείσας κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών για ζημιές από αυτοκίνητο υπ’ αριθμό 345/2013 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Ιωαννίνων, υπήρξε θετική εισήγηση προς το Πολιτικό Τμήμα του ΑΠ η οποία έκρινε ως συνταγματικό τον Νόμο 4092/2012 και ειδικότερα την διάταξη η οποία περιορίζει την ευθύνη του Επικουρικού Κεφαλαίου για αποζημίωση στο ύψος των 6.000 ευρώ.
Ειδικότερα στην εισήγηση μεταξύ άλλων αναφέρθηκαν και τα εξής:
«Συνεπώς, η Οδηγία δεν επιτάσσει την ικανοποίηση για χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης κατά την έννοια του άρθρου 932 ΑΚ, για το λόγο ότι αυτή δεν συνιστά αξίωση αποζημίωσης του ίδιου του θύματος, αλλά τρίτων προσώπων, ήτοι της οικογένειάς του.
Στη συνέχεια, από την αιτιολογική έκθεση του ως άνω Ν. 4092/2012 προκύπτει, ότι τόσο ο προαναφερόμενος περιορισμός όσο και ο περιορισμός της οφειλόμενης από το ΕΚ αποζημίωσης προβλέφθηκαν για να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του ΕΚ, το οποίο παρουσιάζει έλλειμμα επτακοσίων εκατομμυρίων (700.000.000) ευρώ, ελήφθησαν δε αυτοί (περιορισμοί) κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης που περνά η Χώρα αλλά και της οικονομικής κρίσης του ΕΚ.
Ενόψει δε του ότι το ΕΚ επιτελεί, κατά τα προαναφερόμενα, λειτουργία δημοσίου συμφέροντος και οιονεί κοινωνικής ασφάλισης, παραβίαση της καθιερούμενης με το άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος αρχής της αναλογικότητας δεν προκύπτει. Και τούτο διότι η συνέχιση της επιβίωσης του ΕΚ συνιστά ωφέλεια ανώτερη από τον περιορισμό των δικαιωμάτων των ζημιουμένων, αφού, αν έπαυε η λειτουργία του ΕΚ, αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη ζημιά των ζημιουμένων, αλλά και του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο θα έφερε ευθύνη, έναντι τουλάχιστον, της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μη εφαρμογή της πιο πάνω κωδικοποιητικής Οδηγίας 2009/103/ΕΚ».
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, αρμόδια για τον καθορισμό του ύψους της αποζημίωσης λόγω ψυχικής οδύνης είναι τα τακτικά δικαστήρια. Συνεπώς ο νομοθέτης δεν μπορεί να παρεμβαίνει στην αρμοδιότητα των ανωτέρω δικαστηρίων και να ασχολείται αυθαίρετα με τις υποθέσεις που ανήκουν στην σφαίρα των αρμοδιοτήτων τους.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τροχαία ατυχήματα που προκλήθηκαν από ανασφάλιστο όχημα, επικοινωνήστε άμεσα μαζί μας.
Το παρόν άρθρο μου δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΠΑΛΜΟΣ Αιτωλοακαρνανίας” την 01/08/2015 και στην εφημερίδα “Τύπος Θεσσαλονίκης” την 04/08/2015.
Περισσότερα άρθρα
