Τι είναι η συκοφαντική δυσφήμιση; Πως μπορώ να προστατευθώ;

μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση

μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση. Με το παρόν άρθρο θα αναλύσουμε τους όρους δυσφήμιση και συκοφαντική δυσφήμιση.

Τι είναι η δυσφήμιση;

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 362 του ΠΚ, όπως ίσχυε (πριν από το Ν. 4619/2019) κατά το χρόνο τέλεσης της επίδικης πράξης, “όποιος με οποιονδήποτε τρόπο ενώπιον τρίτου ισχυρίζεται ή διαδίδει για κάποιον άλλον γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψή του τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών ή με χρηματική ποινή. Η χρηματική ποινή μπορεί να επιβληθεί και μαζί με την ποινή της φυλάκισης”.

Η προβλεπόμενη για την ως άνω πράξη της δυσφήμησης ποινή από τον νέο ΠΚ (Ν. 4619/2019), που ισχύει από 1-7-2019 (άρθρο δεύτερο αυτού), είναι αυτή της φυλάκισης μέχρι ένα έτος ή χρηματική ποινή και στην περίπτωση που η πράξη τελέστηκε δημόσια με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσω διαδικτύου, της φυλάκισης έως τρία έτη ή χρηματική ποινή.

Tι είναι η συκοφαντική δυσφήμηση;

Σύμφωνα με το άρθρο 363 του Ποινικού Κώδικα, αν στην περίπτωση του προηγούμενου άρθρου, το γεγονός είναι ψευδές και ο υπαίτιος γνώριζε ότι αυτό είναι ψευδές τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών και χρηματική ποινή και αν τελεί την πράξη δημόσια με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσω του διαδικτύου, με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών και χρηματική ποινή.

“Επομένως, για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της συκοφαντικής δυσφήμησης απαιτείται: α) ισχυρισμός ή διάδοση ενώπιον τρίτου για κάποιον άλλον γεγονότος που θα μπορούσε να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του τελευταίου, β) το γεγονός αυτό να είναι ψευδές και γ) εκείνος που ισχυρίσθηκε ή διέδωσε το ψευδές γεγονός να προέβη ηθελημένα στην ενέργεια αυτή και να τελούσε εν γνώσει της αναληθείας του και της δυνατότητάς του να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του άλλου.

Από τις ίδιες διατάξεις συνάγεται ακόμη, ότι, αν ο δράστης δεν γνώριζε το ψευδές του γεγονότος που ισχυρίσθηκε ή είχε γι` αυτό αμφιβολίες, δεν στοιχειοθετείται το έγκλημα της συκοφαντικής δυσφήμησης, παραμένει, όμως, η απλή δυσφήμηση.

Ως γεγονός νοείται κάθε συγκεκριμένο περιστατικό του εξωτερικού κόσμου, που ανάγεται στο παρελθόν ή παρόν, υποπίπτει στις αισθήσεις και είναι δεκτικό απόδειξης, καθώς και κάθε συγκεκριμένη σχέση ή συμπεριφορά, αναφερόμενη στο παρελθόν ή το παρόν που υποπίπτει στις αισθήσεις και αντίκειται στην ηθική και την ευπρέπεια.

Για την υποκειμενική θεμελίωση του εγκλήματος, απαιτείται άμεσος δόλος, συνιστάμενος στην ηθελημένη ενέργεια του ισχυρισμού ή της διάδοσης ενώπιον του τρίτου του ψευδούς γεγονότος εν γνώσει του δράστη ότι αυτό είναι ψευδές και δύναται να βλάψει την τιμή και την υπόληψη του άλλου και δεν αρκεί απλός δόλος.” (Α` ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ , ΠΟΙΝΧΡ 2019/669)

Επίσης στα εγκλήματα κατά της τιμής συγκαταλέγεται και η εξύβριση. Ειδικότερα: σύμφωνα με το άρθρο 361 του Ποινικού Κώδικα ισχύουν τα εξής:

1. Όποιος, εκτός από τις περιπτώσεις της δυσφήμησης (άρθρα 362 και 363), προσβάλλει την τιμή άλλου με λόγο ή με έργο ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο τιμωρείται με φυλάκιση έως έξι μήνες ή χρηματική ποινή. Αν τελεί την πράξη δημόσια με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσω διαδικτύου, επιβάλλεται φυλάκιση έως ένα έτος ή χρηματική ποινή.

2. Η διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 308 έχει και σε αυτή την περίπτωση εφαρμογή.

Τι είναι η προσβολή μνήμης νεκρού;

Σύμφωνα με το άρθρο 365 Π.Κ. “Όποιος με τις πράξεις των άρθρων 361, 362 και 363 προσβάλλει τη μνήμη νεκρού ή την τιμή προσώπου που έχει κηρυχθεί άφαντο, τιμωρείται, με χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας.

Πως μπορεί να αμυνθεί νομικά ο αποδέκτης της δυσφήμισης, της συκοφαντικής δυσφήμισης, της εξύβρισης και της περιύβρισης μνήμης νεκρού;

Σύμφωνα με το άρθρο 368 Π.Κ. ο θιγόμενος από την τέλεση των ανωτέρω αδικημάτων, δύναται να υποβάλει έγκληση.

Ειδικότερα: 1. Για την ποινική δίωξη των πράξεων των άρθρων 361, 362, 363 και 365 απαιτείται έγκληση. 2. Στην περίπτωση του άρθρου 365 δικαίωμα να υποβάλλουν έγκληση έχουν ο σύζυγος που επέζησε και τα παιδιά του νεκρού ή του άφαντου, και αν αυτοί δεν υπάρχουν, οι γονείς και οι αδελφοί του.

Οι ανωτέρω πράξεις συνιστούν προσβολή της προσωπικότητας.

Πως μπορεί να αποζημιωθεί ο θιγόμενος από τα ανωτέρω αδικήματα στα αστικά δικαστήρια και να ζητήσει άρση της προσβολής;

Σύμφωνα με το άρθρο 57 Α.Κ., “`Οποιος προσβάλλεται παράνομα στην προσωπικότητά του έχει δικαίωμα να απαιτήσει να αρθεί η προσβολή και να μην επαναληφθεί στο μέλλον. Αν η προσβολή αναφέρεται στην προσωπικότητα προσώπου που έχει πεθάνει το δικαίωμα αυτό έχουν ο σύζυγος, οι κατιόντες, οι ανιόντες, οι αδελφοί και οι κληρονόμοι του από διαθήκη.

Αξίωση αποζημίωσης σύμφωνα με τις διατάξεις για τις αδικοπραξίες δεν αποκλείεται”.

Σύμφωνα με το άρθρο 914 Α.Κ. περί αδικοπραξιών, “`Οποιος ζημιώσει άλλον παράνομα και υπαίτια έχει υποχρέωση να τον αποζημιώσει”.